"Daar stonden we dan: tegenover ons het hek met de bekende woorden: 'Arbeit macht frei'. We liepen naar binnen, geen van ons echt met een idee van wat er ons precies te wachten stond. De avond daarvoor hadden we al met onze gids Stefania gesproken over het concentratiekamp. Toch is het anders wanneer je op de plek zelf staat. Je krijgt namelijk een beeld bij de verhalen, en dat maakt het nog heftiger, omdat het ineens “echt” wordt.

Stefania nam ons mee door het hek het terrein van de "Gedankstatte' op en vertelde verhalen over het verschrikkelijke leven in het kamp: over de straffen die werden gegeven, over hoe de mensen van zes uur ‘s ochtends tot zes uur ‘s avonds keihard moesten werken, over hoe men met wel tien man opgepropt op één slaapplek elke nacht moest doorbrengen; maar ook over hoe deze mensen de hoop hielden en niet opgaven. Ze leidde ons door de bunker, de gaskamers en langs de kamers met ovens waar gevangenen na vergassing in werden verbrand. Terwijl we alle schokkende beelden over ons heen lieten komen, praatten we met elkaar over wat we zagen en wat we ervan vonden. Het maakte ons verdrietig en boos en we vonden het vooral onbegrijpelijk dat mensen zo vernietigend konden denken.

De kranslegging voor George Maduro was een bijzonder moment van onze reis. Zijn verhaal is wat ons allemaal verbindt. Wethouders Meryem en Lukas hebben bij de kranslegging een gedicht voorgelezen en we zijn een minuut stil geweest. “Laat de herinnering aan mij uw trots zijn”, een geliefde uitspraak van de familie Maduro. Trots waren we, en zijn we, zeker.

We nemen allemaal onze eigen ervaringen mee uit deze reis. Door onze ervaringen te delen met familie, vrienden en docenten hopen we dat het verhaal verder verteld wordt en meer mensen het kamp zullen bezoeken. We vinden namelijk dat men dit stuk van onze geschiedenis moet hebben gezien. Het was een indrukwekkende en onvergetelijke reis."

College van burgemeester en wethouders

Madurodam, 2019-2020